Πίνακες, Αναδύσεις και Αποσυμπίεση
Η κατάδυση αποσυμπίεσης εμπεριέχει αρκετούς κινδύνους. Συχνά αναφέρεται ως επιστήμη, αν και δεν είναι. Περιλαμβάνει τόσες πολλές μεταβλητές που είναι αδύνατο να καταστεί απολύτως προβλέψιμη ή/και αξιόπιστη.
Οι πιθανοί υπερβαρικοί τραυματισμοί που σχετίζονται με την αυτόνομη κατάδυση, μπορεί να προκληθούν από μια πληθώρα παραμέτρων. Άλλες περισσότερο και άλλες λιγότερο εμφανείς.
Θα μπορούσαμε όμως να τις κατατάξουμε σε τρεις βασικές κατηγορίες.
Στους τραυματισμούς εξ αιτίας της φυσιολογίας, εξ αιτίας των διαδικασιών και εξ αιτίας των πινάκων.
Τα καταδυτικά ατυχήματα κατά τη διάρκεια και μετά την κατάδυση, μπορούν να ελαχιστοποιηθούν αποκλείοντας ή/και τροποποιώντας κάποιες επιβαρυντικές καταστάσεις.
Σε κάθε περίπτωση. H σωστή αξιοποίηση των πληροφοριών και των γνώσεων, σε συνδυασμό με τις ικανότητες – υποβρύχιες δεξιότητες, θα βοηθήσουν ώστε να αποφευχθούν τέτοιου είδους τραυματισμοί.
Φυσιολογία
Πίνακες Αναδύσεις και Αποσυμπίεση
Το ανθρώπινο σώμα δεν είναι μηχανή που να μπορεί να σκέφτεται το πως να αποσυμπιεστεί.
Τα καταδυτικά πλάνα σε γενικές γραμμές σχεδιάζονται λαμβάνοντας υπ όψη τον δύτη σε κατάσταση ηρεμίας.
- Έντονη δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της κατάδυσης πρέπει να αποφεύγεται.
- Ήπια κολύμβηση ακόμα και κατά τη φάση της αποσυμπίεσης είναι στα αποδεκτά όρια.
Θερμοκρασία
Ο δύτης θα πρέπει να διατηρεί μια σταθερή θερμοκρασία σε όλη τη διάρκεια της κατάδυσης. Θα πρέπει να αποφεύγεται η απώλεια ή/και η αύξηση της θερμοκρασίας. Αυτό, γιατί μπορεί να επιφέρει αλλαγές στην κυκλοφορία, το οποίο με τη σειρά του θα προκαλέσει δυσφορία.
Τα άκρα (χέρια κυρίως). Θα πρέπει να είναι ζεστά καθ’ όλη τη διάρκεια της κατάδυσης. Η απώλεια θερμότητας μπορεί να αποφέρει αδυναμία – δυσκολία ελέγχου του ρυθμιστή πλευστότητας ή/και της στεγανής. Αυτό έχει συνέπειες κατά τη διάρκεια της ανάδυσης, ιδιαίτερα αν η κατάδυση γίνεται σε κρύα – παγωμένα νερά.
Ενυδάτωση
Μελέτες που έχουν γίνει σε θάλαμο αποσυμπίεσης δείχνουν ότι η αφυδάτωση είναι υπαρκτή σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις DCS.
Η επαρκής ενυδάτωση θα πρέπει να διατηρείται καθ’ όλη την καταδυτική σεζόν.
Η κατανάλωση νερού πριν από μια κατάδυση δεν θα προσφέρει επαρκή ενυδάτωση.
Οι δύτες που κάνουν αποσυμπίεση για μεγάλα χρονικά διαστήματα στηριζόμενοι από τη γραμμή ανόδου καθόδου. Θα πρέπει να εναλλάσσουν τα χέρια τους επάνω σε αυτή, γιατί η διαρκής τάση των μυών του βραχίονα μπορεί να προκαλέσει νόσο.
Άρση βάρους
Αμέσως μετά την κατάδυση. Θα πρέπει να μένουν ακόμα και σε ακινησία, ενώ ο εξοπλισμός συστήνεται να βγαίνει μέσα στο νερό με τη βοήθεια άλλων.
Ειδικότερα αν υπάρχει έντονος κυματισμός. Θα πρέπει να αποφεύγεται η προσπάθεια ανάβασης από τη σκάλα με φορεμένο τον βαρύ καταδυτικό εξοπλισμό.
Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να αποφεύγεται η άρση βάρους μετά την κατάδυση, όπως η ανάσυρση της άγκυρας.
Ήλιο
Προσοχή επίσης στη χρήση του ηλίου. Η χρήση του στην πλήρωση της στεγανής ενώ ταυτόχρονα το αναπνέετε, θα οδηγήσει σε μεγάλη απώλεια θερμότητας. Το οποίο με τη σειρά του αυξάνει τις πιθανότητες της νόσου.
PFO (Patent Foramen Valve)
Οι αρχάριοι δύτες, όπως ακριβώς και ο υπόλοιπος πληθυσμός, πλήττονται από μια κατάσταση που ονομάζεται PFO (Patent Foramen Valve). Είναι μια ανωμαλία της καρδιάς και που περνάει σχεδόν απαρατήρητο στην επιφάνεια, αν εξαιρέσουμε μικρά περιστατικά ημικρανίας.
Αυτό που συμβαίνει είναι ότι το φλεβικό αίμα που πρέπει να φιλτραριστεί από τους πνεύμονες, περιστασιακά περνάει στην αρτηριακή κυκλοφορία, προκαλώντας νόσο. Συνήθως χωρίς προφανή αίτια.
Παρ όλο που PFO έχει περίπου το 30% του πληθυσμού, παραμένει περίεργο το γεγονός ότι δεν υπάρχει συγκεκριμένο τεστ που να μπορούν να το κάνουν οι υποψήφιοι δύτες.
Σε κάποιες περιπτώσεις παρατηρήθηκε ότι η εκτέλεση valsava κατά την ανάδυση προκάλεσε ζημιά σε δύτες που δεν είχαν PFO.
Για το λόγο αυτό θα πρέπει να αποφεύγεται η υπερβολική προσπάθεια αποσυμφόρησης των αυτιών κατά τη διάρκεια της ανάδυσης και πολύ περισσότερο κατά τη διάρκεια της αποσυμπίεσης.
Διαδικασίες
Πίνακες Αναδύσεις και Αποσυμπίεση
Ο ρυθμός ανάδυσης και κατάδυσης σε όλες τις καταδύσεις χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή.
Τα περισσότερα λογισμικά θα σας ζητήσουν να ορίσετε τον ρυθμό καθόδου. Αν η κάθοδος γίνεται με γρηγορότερο από αυτό το ρυθμό που καθορίσατε, ο υπολογισμός της αποσυμπίεσης γίνεται ανεπαρκής και αυτό μπορεί να προκαλέσει νόσο.
Ρυθμός Ανάδου & Καθόδου
Σε γενικές γραμμές λοιπόν συστήνεται να ορίζετε τον μέγιστο ρυθμό καθόδου (ακόμα και πάνω από 20μ/λ).
Η έστω και στιγμιαία υπέρβαση του ρυθμού ανάδυσης, μπορεί να είναι αρκετή για να προκληθεί νόσος.
Να αναδύεστε με ρυθμό 10μ/λ και να μειώνετε το ρυθμό όσο πλησιάζετε προς την επιφάνεια.
Σε γενικές γραμμές ισχύσει ότι όσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό του ηλίου στο αναπνεύσιμο αέριο, τόσο πιο ακριβής πρέπει να είναι η στάσεις αποσυμπίεσης. Αυτός είναι ο λόγος που συστήνεται η απόκτηση άριστων δεξιοτήτων πριν τη χρήση μιγμάτων με υψηλή συγκέντρωση ηλίου.
Ισοβαρική Αντιδιάχυση
Σε όσους αρέσουν οι καταδύσεις από τα 80 μέτρα και βαθύτερα, με χρόνους που να ξεπερνούν τα 20 λεπτά, θα πρέπει να μελετήσουν τις επιπτώσεις της ισοβαρικής αντιδιάχυσης – Isobaric Counter diffusion (ICD).
Περιληπτικά η ισοβαρική αντιδιάχυση μπορεί να προκαλέσει διάφορες μορφές νόσου και αυτό οφείλεται στην απότομη μεταβολή του Equivalent Narcotic Depth (END).
Αυτό μπορεί να συμβεί από την εναλλαγή αερίου με χαμηλό END, σε ένα αέριο με υψηλό END.
Μπορεί να γίνει δηλαδή κατά την ανάδυση όπου ενώ αναπνέετε το αέριο βυθού το οποίο είναι μίγμα trimix, περνάτε σε ένα αέριο αποσυμπίεσης με λιγότερο ή καθόλου ήλιο.
Οι χρήστες συσκευών κλειστού κυκλώματος θα πρέπει να εξασφαλίσουν αέρια bailout για όσο το δυνατόν περισσότερα και διαφορετικά βάθη.
Πίνακες & Λογισμικά Αποσυμπίεσης
Πίνακες Αναδύσεις και Αποσυμπίεση
Η αλήθεια είναι ότι έχουν δημοσιευθεί 100άδες πίνακες χωρίς όμως να αναφέρονται οι μέθοδοι και τα αποτελέσματα της επικύρωσης τους.
Κάποιοι πίνακες επίσης, έχουν σχεδιαστεί καθαρά και μόνο για καταδύσεις με αέρα μόνο, πράγμα που σημαίνει πως είναι ακατάλληλοι για καταδύσεις με μίγματα που περιέχουν ήλιο.
Από την εμφάνιση της τεχνικής κατάδυσης δεν είναι λίγα τα παραδείγματα δυτών που από μόνοι τους, επώδυνα ανακάλυψαν τι τελικά ισχύει για τους ίδιους.
Τι λειτουργεί δηλαδή και τι όχι.
Οι πίνακες ανανεώνονται συχνά και αυτό αποδεικνύει ότι γίνεται προσπάθεια βελτίωσης σφαλμάτων που δεν είχαν προβλεφθεί. Κάνοντάς τους δηλαδή όλο και πιο συντηρητικούς.
Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με τα λογισμικά αποσυμπίεσης. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να είστε σίγουροι ότι χρησιμοποιείτε την πιο πρόσφατη έκδοση και των δύο, αποφεύγοντας τους δωρεάν πίνακες του διαδικτύου και τα σπασμένα λογισμικά αποσυμπίεσης.
Οι καταδυτικοί πίνακες χρησιμοποιούν έναν αλγόριθμο και μια σειρά από ‘’κανόνες’’ σε μια προσπάθεια να δημιουργήσουν προγράμματα – στρατηγικές αποσυμπίεσης.
Αργοί και Γρήγοροι Ιστοί
Ο αλγόριθμος συνήθως περιλαμβάνει ένα σύστημα θεωρητικών ιστών – διαμερισμάτων που προσπαθούν να μιμηθούν το ανθρώπινο σώμα.
Καθ ένα από αυτά τα θεωρητικά διαμερίσματα φορτώνεται και εκφορτώνεται από τη συνάρτηση χρόνου, πίεσης και αναπνεύσιμου αερίου.
Οι αλγόριθμοι από τη μία πλευρά εξετάζουν ένα γκρουπ θεωρητικών ιστών το οποίο επηρεάζεται σχετικά γρήγορα από τον χρόνο και την αλλαγή της πίεσης και ονομάζονται γρήγοροι ιστοί.
Από την άλλη, ένα άλλο γκρουπ θεωρητικών ιστών που επηρεάζεται πιο αργά και ονομάζονται αργοί ιστοί.
Οι γρήγοροι ιστοί είναι αυτοί που ελέγχονται κατά την έναρξη της ανάδυσης, ενώ οι αργοί είναι αυτοί που καθορίζουν το τελικό στάδιο και το χρόνο που δαπανάται ακριβώς κάτω από την επιφάνεια του νερού, καθώς επίσης και τα διαλείμματα επιφανείας.
Όλοι οι πίνακες προσπαθούν να αποσυμπιέσουν ολόκληρο το σώμα αποτελεσματικά αλλά δεν υπάρχει καμία συμφωνία – ταύτιση ως προς τον τρόπο που επιτυγχάνεται αυτό.
Κάποιοι δηλαδή απαιτούν βαθιές στάσεις, ενώ άλλοι απαιτούν γρηγορότερη άνοδο και αποσυμπίεση σε μικρότερα βάθη, κάτι το οποίο έρχεται σε αντίθεση με τους εμπειρικά δοκιμασμένους πίνακες.
Και ενώ ο χρόνος των αργών ιστών μπορεί να ελαχιστοποιηθεί ή να μειωθεί στις ερασιτεχνικές καταδύσεις μιας και οι χρόνοι παραμονής είναι μικροί, για τους δύτες που θέλουν να πηγαίνουν βαθύτερα και να μένουν περισσότερο χρόνο, έχει παρατηρηθεί, ότι οι μικρές σε χρόνο στάσεις σε μικρότερα βάθη δεν έχουν κανένα όφελος.
Η πρακτική της μείωσης των χρόνων σε αυτές τις στάσεις είναι επικίνδυνη γιατί προκαλούνται μικροτραυματισμοί που περνούν σχεδόν απαρατήρητοι και στο τέλος συσωρευτικά μπορούν να προκαλέσουν σοβαρότερο τραυματισμό.